เพลงชาติไทย ที่หายสาปสูญ

หลายคนคงเคยฟังเพลงชาติสยามในฉบับปี ๒๔๗๕ ซึ่งประพันธ์โดย "พระเจนดุริยางค์" ซึ่งก็คือเพลงชาติไทยฉบับปัจจุบันนั่นละ โดยเพลงชาติฉบับนี้มีเนื้อร้องอยู่ ๓ เนื้อ 

โดยเนื้อฉบับแรกประพันธ์โดย "ขุนวิจิตรมาตรา" ที่เนื้อว่า "ประเทศสยามนามประเทืองมาเมืองทอง...."

ฉบับที่ ๒ ร้องในปี ๒๔๗๗ เป็นเนื้อที่รวมกันระหว่างของเก่าซึ่งประพันธ์โดยขุนวิจิตรมาตรา ร่วมกับเนื้อที่ประพันธ์นายฉันท์ ขำวิไล ซึ่งต้องร้อง ๒ เที่ยว

ประพันธ์โดย ขุนวิจิตรมาตรา
แผ่นดินสยามนามประเทืองว่าเมืองทอง ไทยเข้าครอง ตั้งประเทศ เขตต์แดนสง่า
สืบเผ่าไทยดึกดำบรรพ์ โบราณลงมา รวมรักษาสามัคคี ทวีไทย
บางสมัย ศัตรู จู่โจมตี ไทยพลี ชีวิตร่วม รวมรุกไล่
เข้าลุยเลือดหมายมุ่งผดุงไผท  สยามสมัย โบราณรอด ตลอดมา
อันดินสยามคือว่าเนื้อของเชื้อไทย น้ำรินไหล คือว่าเลือด ของเชื้อข้า
เอกราชคือ เจดีย์ ที่เราบูชา เราจะสามัคคี ร่วมมีใจ
รักษาชาติ ประเทศ เอกราชจงดี ใครย่ำยี เราจะไม่ละให้
เอาเลือดล้างให้สิ้น แผ่นดินไทย สถาปนา สยามให้ เทิดไทย ไชโย

ประพันธ์โดย นายฉันท์ ขำวิไล
เหล่าเราทั้งหลายขอน้อมกายถวายชีวิต รักษาสิทธิ์อิสระ ณ แดนสยาม
ที่พ่อแม่สู้ยอมม้วยด้วยพยายาม ปราบเสี้ยนหนามให้พินาศสืบชาติมา
แม้ถึงไทยไทยด้อยจนย่อยยับ ยังกู้กลับคงคืนได้ชื่นหน้า
ควรแก่นามงามสุดอยุธยา นั้นมิใช่ว่าจะขัดสนหมดคนดี
เหล่าเราทั้งหลายเลือดและเนื้อเชื้อชาติไทย มิให้ใครเข้าเหยียบย่ำขยำขยี้
ประคับประคองป้องสิทธิ์อิสรเสรี เมื่อภัยมีช่วยกันจนวันตาย
จะสิ้นชีพไว้ชื่อให้ลือลั่น ว่าไทยมันรักชาติไม่ขาดสาย
มีไมตรีดียิ่งทั้งหญิงทั้งชาย สยามมิวายผู้มุ่งหมายเชิดชัย ไชโย


ฉบับที่ ๓ ซึ่งก็คือเนื้อที่เราร้องกันอยู่ ณ ปัจจุบัน ประพันธ์โดย "พ.อ.หลวงสารานุประพันธ์" ซึ่งเนื้อเพลงฉบับนี้ถือเป็นความภูมิใจสูงสุดของท่านพ.อ.หลวงสารานุประพันธ์ ถึงขนาดที่ได้สั่งเสียว่า "ในวาระสุดท้ายในชีวิตของท่าน ให้ลูกหลานนำเพลงชาติไทย ฉบับที่ท่านเขียนเนื้อมาเปิดให้ท่านฟัง ก่อนลมหายใจสุดท้ายให้ได้"
โดยสาเหตุที่มีการเปลี่ยนเนื้อเพลงชาติในฉบับนี้ เพราะมีการเปลี่ยนชื่อประเทศสยาม เป็น ราชอาณาจักรไทย เมื่อปี ๒๔๘๒


ทีนี้ ในตอนที่มีการเปลี่ยนเพลงชาติสยามจากเพลงสรรเสริญพระบารมี เป็นเพลงชาติสยามนั้น ทางรัฐบาลได้มีการประกวดทำนองเพลง โดยมีครู ๒ ท่าน ส่งเข้าประกวด
ท่านแรกคือ พระเจนดุริยางค์ ซึ่งส่งทำนองเพลงชาติปัจจุบัน (ผมเรียกว่า เพลงชาติไทยทางฝรั่ง)
ท่านที่ ๒ คือ ครูจางวางทั่ว พาทยโกศล ส่งทำนองเพลง "มหานิมิตร" ซึ่งเป็นเพลงที่ท่านได้แก้ไขทำนองจากเพลงหน้าพาทย์ "ตระนิมิตร" (ผมเรียกว่า "เพลงชาติไทย ทางไทย)

ในคราวนั้นผลการประกวดคือ ให้ใช้เป็นเพลงชาติไทยทั้งคู่ โดยกำหนดให้มี ๒ ทาง คือทางฝรั่ง และทางไทย
แต่ในภายหลังก็มีการยกเลิกเพลง "มหานิมิตร" โดยคงเหลือเพลงชาติในปัจจุบัน ด้วยเหตุผลที่ว่า "เพลงมหานิมิตร มีความเป็นไทยมากเกินไป ไม่เป็นอารยะอย่างสากล"

และด้วยเหตุนี้ เพลงมหานิมิตร จึงนับได้ว่า "หายสาปสูญ ไปจากความทรงจำของคนไทยทั้งแผ่นดิน"

โดยคลิปที่ผมนำมาให้ฟังนั้น เป็นผลงานของวงฟองน้ำ
เพลงนี้มี ๒ ช่วง ช่วงแรกตั้งแต่เริ่มคลิป ถึงนาทีที่ ๒.๒๐ คือเพลง "ตระนิมิตร" ซึ่งเป็นเพลงหน้าพาทย์
และช่วงที่ ๒ ตั้งแต่ ๒.๒๑ จนจบคลิป นั่นคือ "มหานิมิตร" เพลงชาติไทยทางไทยที่หายสาปสูญไปแล้ว




ปัจฉิมลิขิต : ผมลืมบอกไปว่า เพลงชาติในฉบับปัจจุบัน เป็นฉบับที่ ๗ เป็นทำนองฉบับที่ ๕ โดยอิงจากหลักฐานเท่าที่สืบเสาะได้นะครับ