ความจริงของปรากฏการณ์ผีอำ (ตอนที่ 2)

กลับมาอธิบายต่อหลังจากหายไป 2-3 วัน 
ตอนนี้จะมีตัวหนังสือพรืดๆเยอะไปหน่อย ทรมานเด็กสมัยใหม่ที่อ่านอะไรยาวๆไม่ค่อยได้ แต่อยากให้ลองอ่านดูค่ะ จะได้เลิกกลัวอย่างไม่มีสาเหตุ อันนี้เป็น ตอนที่ 1 นะคะ เผื่อใครยังไม่ได้อ่าน
ส่วนมากจะเป็นจขกท.เล่าเรื่อง เพราะอยากให้เห็นภาพคร่าวๆว่ามันเป็นประมาณไหน
http://www.siamzone.com/board/view.php?sid=2986054

ขออนุญาตเท้าความนิดนึงว่าเราเองก็เป็นคนที่ประสบปัญหานี้มาตั้งแต่เด็กๆ
ปัจจุบันเรียนมหาวิทยาลัยแล้วก็ยังเจออยู่
เราไม่รู้ว่ามันผี หรือ วิทยาศาสตร์
แต่เอะอะอะไรเราก็ไม่อยากจะฟันธงว่าผีๆๆๆๆๆๆ และใช้ชีวิตอยู่ด้วยความกลัวแบบนั้นไปตลอด โดยไม่รู้ว่ามันจริงหรือไม่
จนวันหนึ่งเราได้อ่านหนังสือของพี่หมอเอ้ว
(ขออนุญาตเอ่ยชื่อนะ เพราะพี่หมอมาช่วยอธิบายให้เราเลยสบายใจขึ้นเยอะ  )
พี่หมอเอ้วคือคนที่เขียนหนังสือเรื่องเล่าจากร่างกาย และ เหตุผลของร่างกาย (เราแนะนำว่าใครยังไม่เคยอ่าน และอยากหาหนังสืออ่านนอกเวลาให้ลองไปหามานะคะ อ่านสนุกมาก และได้ความรู้อีกเยอะเลย ให้เริ่มจากเรื่องเล่าของร่างกายก่อนเพราะเป็นเล่มแรกค่ะ)

วันนึงในเฟซบุ๊คพี่หมอเขามาเขียนบทความว่า"ทำไมฝันว่านอนตกจากที่สูงแล้วจึงตื่น"
หลังจากอ่านบทความจบเราเห็นว่าเกี่ยวกับเรื่องหลับๆฝันๆ เราเลยลองถามพี่หมอดู..
ดังภาพด้านล่าง



หลังจากนั้นไม่นานพี่หมอก็มาตอบว่าดังนี้ค่ะ...



ซึ่งเราว่าคำตอบของพี่หมอนั้นค่อนข้างจะชัดเจนเลยทีเดียวในแง่ของวิทยาศาสตร์
(สรุปให้ง่ายกว่านี้คือ สมองเราหลับและโปรเจ็คภาพฝันไปเเล้ว แต่ตัวเรามันหลับไม่ทันสมองค่ะ)

ด้วยความสงสัยเราจึงไปเสิร์ชปู่เกิ้ลอ่านเรื่องภาวะ Hypnagogic
(หรือ Hypnagogia ชื่อเดียวกัน) จึงได้คำนิยามมาว่า
"เป็นช่วงเวลาระหว่างการตื่นไปจนถึงการนอนหลับ"
(คือเหมือนเราไปนอนหลับตา แล้วซักพักเราจะค่อยๆง่วงจนหลับไปในที่สุดน่ะค่ะ ช่วงภาวะที่ร่างกายเริ่มจะ shut down เราเรียกมันว่า Hypnagogia)

ใครสนใจเรื่องรายละเอียด จิ้มอ่านได้เลยค่ะ จขกท.จะเอามาเล่าหมดก็จริง แต่คงไม่ร่ายยาวเหมือนใน wiki แน่ๆ จะสรุปให้ฟังสั้นๆค่ะ
http://en.wikipedia.org/wiki/Hypnagogia

ซึ่งเหตุการณ์ที่สามารถเกิดขึ้นในช่วงนี้มีทั้ง Lucid Dreaming, Hallucinations (การเห็นภาพหลอน), Out-Of-Body Experiance (ภาวะการถอดร่าง) และ Sleep Paralysis ซึ่งอย่างหลังนี่แหละคือภาวะที่คนไทยเราเรียกกันติดปากว่า "ภาวะผีอำ" และเป็นเรื่องที่จขกท.จะยกมาพูดในวันนี้...

ก่อนอื่นต้องบอกไว้ก่อนว่า ภาวะต่างๆที่กล่าวมานั้นล้วนแต่เป็นผลมาจากการทำงานของสมองและประสาทสัมผัสที่ใช้ในการรับรู้ทั้งสิ้นนะคะ ไม่ได้หมายความภาวะถอดร่างคือเราถอดร่างไปจริงๆ

มาพูดถึง Sleep Paralysis กัน

Sleep Paralysis (ต่อไปนี้จะเรียกว่า SP) เป็น 1 ในภาวะย่อยของสิ่งที่สามารถประสบได้ระหว่างอยู่ในช่วง Hypnagogic (นอกเหนือจากนี้แล้วยังมีภาวะ Sights, Hearing และ Tetris Effect ฯลฯ)

ผู้ที่ประสบภาวะ SP นั้นจะได้ยินเสียงตั้งแต่เสียงเบาๆ (เช่นเสียงกระซิบ, เสียงบางอย่างสั่น /เสียงดังๆ เช่น เสียงระเบิด แตรรถ จราจร ความวุ่นวาย ไปจนถึง คำพูดต่างๆ เสียงหัวเราะ เสียงร้องไห้)

ในบางรายพบว่านอกจากได้ยินเสียงแล้ว ยังมีการเห็นเป็นภาพอีกด้วย นอกจากนี้แล้วยังมีรายงานมาว่าผู้ที่ประสบภาวะ SP ยังรู้สึกเหมือน "หายใจไม่ออก อึดอัด/ โดนไฟช็อตเบาๆ/ ตัวสั่น" ร่วมกับความรู้สึก "กลัวบางอย่าง ถูกคุกคาม, มีความสุขมาก จนไปถึง ความรู้สึกว่าถึงจุดสุดยอดแล้วก็มี  " (ทั้งนี้แล้วแต่คนนะคะ)

มีใครเป็นบ้างเนี่ย?

จากผลการวิจัยพบว่าประชากรโลกกว่า 60% ต้องเคยประสบภาวะนี้อย่างน้อย 1 ครั้งในชีวิต โดยจะเกิดขึ้นบ่อยมากกับผู้ป่วยด้วยโรค Narcoleptics (หลับเร็ว หลับง่ายผิดปกติ จขกท.ก็เคยมีเพื่อนคนนึงที่เป็น คือบางทีกินข้าวอยู่ดีๆแล้วหลับไปเลย เล่นวิ่งไล่จับกับจขกท.แล้วหลับไปเลยไรงี้)

แล้วสาเหตุของการเกิด SP ล่ะ

สาเหตุของการเกิด SP สมองเข้าสู่ภาวะ REM (Rapid eye movement sleep) เร็วจนเกินไป (อันนี้อธิบายว่าทำไมบางคนถึงเจอตอนกำลังจะเข้านอน) หรือ สมองออกจากภาวะ REM ไม่พร้อมกับร่างกาย (ตัวตื่นก่อน แต่สมองยัง REM อยู่ อันนี้จะอธิบายสาเหตุว่าทำไมบางคนนอนตื่นมาแล้วถึงเจอ)

ภาวะ REM นี้เป็นสิ่งที่เกิดขึ้นกับทุกคนขณะนอนหลับ เป็นช่วงที่เราหลับฝันแบบกลอกตา นี่จะเป็นช่วงที่ความฝันชัดเจน และ "เพี้ยน" ที่สุด (ฝันว่าหนีผีบ้างล่ะ เหาะได้บ้างล่ะ ไปเที่ยวกับดาราหรือคนที่แอบชอบบ้างล่ะ แล้วภาพต่างๆในฝันก็จะแปลกๆ เช่นหนีไดโนเสาร์โดยการขี่คิตตี้ไรงี้  )

โดยใน 1 คืน มนุษย์ทั่วๆไปจะเกิดภาวะ REM ประมาณ 3-4 ครั้ง (20-25%) และรวมๆแล้วกินเวลาตั้งแต่ 90-120 นาทีของช่วงเวลาการนอนทั้งหมด

แล้วทำไมตัวขยับไม่ได้ ?

ในช่วงภาวะ REM นี้ร่างกายจะหลั่งสารชนิดหนึ่ง (ขออภัย ขี้เกียจเสิร์ชหาชื่อแล้วค่ะ เคยอ่านเจอใน wiki นี่แหละ) ซึ่งจะทำให้ร่างกายขยับไม่ได้ เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดอันตรายกับตัวเองและคนรอบข้าง

เพราะฝันช่วง REM บางทีถ้ามันเกี่ยวกับการต่อย เตะ วิ่ง แล้วร่างกายเรามันออกอาการตามในฝันจริงๆ อันตรายมากนะคะ คนที่นอนละเมอแล้วต่อยคนข้างๆ หรือตกเตียงเนี่ยมีผลมาจากสารชนิดนี้ไม่หลั่งออกมาหรือหลั่งออกมาน้อยเกิน

นี่ก็เป็นสาเหตุว่าทำไมช่วง SP เราจึงขยับตัวไม่ได้หรือขยับยากมาก เพราะร่างกายเรากำลังหลั่งสารชนิดนี้อยู่นั่นแหละค่ะ

ดังนั้นภาวะ Sleep Paralysis หากพูดในแง่วิทยาศาสตร์แล้วจึงเป็นเหมือนการประมวลผลของสมองที่ไม่ตรงกับร่างกาย ทำให้เกิดอาการ"เพี้ยน" ไปชั่วคราว

แพทย์และนักวิทยาศาสตร์จึงบอกว่านี่คืออาการที่สามารถใช้อธิบายถึงภาวะ "ผีอำ" ได้ดีที่สุด ส่วนฝรั่งจะเรียกว่าภาวะ Alien Abduction (โดนเอเลี่ยนลักพาตัว) หรือ Shadow People (เจอมนุษย์เงา) เห็นได้ว่าต่างวัฒนธรรมก็มีวิธีการเรียกที่แตกต่างกันออกไป ขึ้นอยู่กับว่าโดนสอนมาแบบไหน

บ้านเราค่อนข้างจะชอบปลูกฝังเรื่องไสยศาสตร์ และเรื่องผีๆ จึงไม่แปลกที่เราจะมีความคิดนี้อยู่ในสมองค่ะ...

ปิดท้ายด้วยคำถามของเราอีกคำถาม ที่พี่หมอเอ้วกรุณามาตอบ...
"แล้วทำไมเราถึงไม่เห็นเป็นน่ารัก หรือ สวยๆ แทนที่จะเป็นภาพน่ากลัว"



พี่หมอก็มาตอบว่า...


ก็คือสมองเราเลือกจะฉายภาพน่ากลัว เพราะมันเป็นภาพที่จำเป็นต่อการเอาตัวรอดของมนุษย์เอง (ถ้าให้อธิบายเรื่องนี้จะยาวไปจนถึงเรื่องการวิวัฒนาการค่ะ คร่าวๆคือ เมื่อก่อนเราไม่ได้อยู่ในป่าคอนกรีตที่เต็มไปด้วยความสะดวกสบายแบบนี้ คนป่าก็อาศัยกันในป่า อันตรายรอบด้าน การเอาตัวรอดและระวังอยู่เสมอจึงเป็นสิ่งสำคัญ มันทำให้สมองเราต้องมีความพร้อมในด้านเสมอ พอนานๆเข้า หลายๆอย่างของเราเปลี่ยน แต่บางอย่างก็ยังเป็นสมองคนป่าอยู่..เช่น ทำไมเราชอบคนหน้าตาดี ทั้งๆที่มันไม่ได้มีประโยชน์อะไร เรื่องนี้ก็เป็นอีกอันที่เรายังติดมาจากยุคก่อนค่ะ แต่จะให้จขกท.มาอธิบายเดี๋ยวจะไปไกล เพราะเรามาพูดถึงภาวะผีอำอยู่)

เอาเป็นว่าจบตอน 2 ไว้แค่นี้ค่ะ ส่วนตอน 3 จะมีหรือไม่นั้น
จขกท.ยังชั่งใจอยู่ ใจจริงอย่างจะเขียนบอกๆไปให้หมด เกี่ยวกับภาวะ Hypnagogic ที่เหลือที่ยังไม่ได้กล่าวไป รวมทั้งเรื่อง Lucid Dreaming ที่คนเอาไปปนกับ SP อยู่บ่อยๆ และอาการ Night Terror และที่สำคัญที่สุด ทำไมการสวดมนต์ หรือนั่งสมาธิก่อนนอนจึงช่วยทำให้ไม่เจอ]แต่เอาเป็นว่าดูกระแสตอบรับก่อนเน้อ