มาดูกัน..หลากคำสอนดีๆ ชวนคิดของ หลวงพ่อจรัญ ฐิตธมฺโม

เนื่องจาก "หลวงพ่อจรัญ ฐิตธมฺโม" ได้ละสังขารไปเมื่อวันที่ 25 มกราคม 2559 ที่ผ่านมา ด้วยอายุ 84 พรรษา เราจึงขอรวบรวมคำสอนของกลวงพ่อจรัญ มาเป็นบุญกุศลไว้ ณ ที่นี้ด้วยค่ะ ซึ่งแต่ละคำสอนก็สามารถเตือนใจเราทุกคนได้เป็นอย่างดีเลย ทำให้เรามีสติ มีความสงบมากขึ้นได้จริงๆ ค่ะ แล้วหลายๆ คำสอนก็เหมาะสมกับคนยุคปัจจุบันมากๆ เอาเป็นว่าเราไปดูกันเลยดีกว่าค่ะว่าจะมีคำสอนดีๆ อะไรบ้าง..
"พระพุทธศาสนา เป็นศาสนาแห่งความเพียรพยายาม
ผลทุกอย่างต้องเกิดขึ้นจากการสร้างเหตุ
เพื่อให้เกิดผล ตามที่ตนต้องการ
ด้วยความเพียรพยายามอย่างต่อเนื่อง"



"การทำดีมีได้ทุกโอกาส ความประมาททำให้พลาดจากความดี
ความดีให้ความอิ่มใจในเบื้องหลัง ให้ความสมหวังในเบื้องหน้า"



"ความกังวลใจ คือ ศัตรูของชีวิต
อดีต คือ ความฝัน
อนาคต คือ ความไม่แน่นอน
ปัจจุบันเท่านั้น ที่เราจะแก้ไขได้
ไม่มีใครสร้างความเดือดร้อนให้แก่เราได้
นอกจากตัวเราเอง"



"การกำหนดจิต ไม่ต้องประเมินผล ไม่ต้องวิจัย เพราะมันจะเป็น วิปัสสนึก
ถ้าเราไม่กำหนดเราจะขาดสติ ถ้ากำหนดก็เป็นตัวฝึกสติ
นักปฏิบัติต้องกำหนดทุกอิริยาบถในการฝึก
เป็นการดัดนิสัยให้เข้าสู่จุดมุ่งหมายของผู้มีปัญญา"



"ตาสัมผัสกับรูป เกิดจิต
ถ้าชอบเป็นโลภะ
ไม่ชอบเป็นโทสะ
เราไม่ใช้สติเลยกลายเป็นโมหะ
รู้ไม่จริง รู้แค่ตาเนื้อ ไม่รู้ตาใน
ไม่ได้ดูด้วยปัญญา ดูด้วยโมหะ
คนเราถึงได้เลอะเทอะเปรอะเปื้อน"



"สร้างโบสถ์สักร้อยหลัง ก็ยังไม่คุ้นเคยกับพระศาสนา เท่ากับการปฏิบัติธรรม"



"อย่าสอนลูก ขณะที่ลูกกำลังทานข้าว
อย่าสอนลูก ขณะที่ลูกกำลังอ่านหนังสือ ทำการบ้าน
อย่าสอนลูก ขณะที่ลูกกำลังนอน
จงสอนลูก หลังจาก ลูกสวดมนต์ไหว้พระเสร็จแล้ว"



"ถ้าเป็นเด็ก ขี้เกียจ ขี้โกหก ขี้ขโมย ต้องตี
ถ้าเป็นผู้ใหญ่ ขี้เหล้า เล่นการพนัน ต้องห่างไกล"



"บรรพบุรุษ คือพ่อแม่ เป็นอรหันต์ของลูก ไม่ต้องไปตามพระอรหันต์ที่ไหนหรอก
เหลียวดูพ่อแม่ในบ้านบ้าง แล้วท่านจะรู้สึกว่า ได้ทำดีตั้งแต่วันนี้แล้ว"



"หมั่นดู หมั่นจด หมั่นจำ หมั่นจด
สิ่งใดดีงาม อย่าได้งด คุณหนู
หมั่นจด หมั่นจำ เรียนให้รู้
ดูให้จำ ทำให้จริง"



"ผู้หญิง ที่น่าเกลียด คือ ผู้หญิง ที่เอาแต่ใจตัว
ผู้ชาย ที่น่ากลัว คือ ผู้ชาย ที่ไม่เกรงใจคน"



"สร้างความดี ต้องมีอุปสรรค สร้าง ความดี ต้องมีคนอิจฉา
อย่าเอา กิเลส ของคนอื่นมาใส่ตัว
รู้ความชั่ว ของคนอื่น แล้วเอามาใส่สมอง วุ่นวายตัวเองเปล่าๆ"



"ไม่เรียน หรือ จะรู้
ไม่ดู หรือ จะเห็น
ไม่ทำ หรือ จะเป็น
จะลำเค็ญ ย่ำแย่ จนแก่ตาย"



"เขามาร้าย อย่าร้ายตอบ
เขาไม่ดีมา จงใช้ความดี เข้าไปแก้ไข
คนตระหนี่ ให้ของ ที่ต้องใจ
คนพูดเหลวไหล เอาความจริงใจ ไปสนทนา"



"คนเดียวหัวหาย สองคนเพื่อนตาย คือ สติกับสัมปชัญญะ"



"สามีจะไปชอบใคร รักใคร อย่าไปหึง ไปโกรธ อย่าไปด่า อย่าไปทะเลาะ
น่าจะอนุโมทนาแผ่เมตตาให้เขาไป แล้วเราก็จะดีเอง กิจการค้าเราก็จะดีเอง"



"กุฏิพัง ศาลาพัง สร้างง่าย
ถ้าคนพัง คือ แตกความสามัคคี สร้างยาก"



"สติ เป็นตัวกำหนด เป็นตัวหาเหตุ เป็นตัวแจงเบี้ย บอกให้รู้ถึงเหตุผล
สัมปชัญญะ รู้ทั่ว รู้นอก รู้ใน นั่นแหละคือ ตัวปัญญา ความรู้มันเกิดขึ้น
สมาธิ หมายความว่า จับจุดนั้นให้ได้"



"หูได้ยินเสียง ตั้งสติไว้ที่หู
เขาด่าเรา ตั้งสติไว้
คำด่าอย่าไปรับมาไว้ในสมองให้มันฝ่อ
คำด่านั้นจะกลับไปหาเขาเอง
เกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป ที่หูนี่"



"เขาโกงเราน่ะดีแล้ว เราอย่าไปโกงเขา
โกงคนอื่นโกงเข้าไป แต่อย่าโกงตัวเองได้ไหม
ในเมื่อโกงตัวเองไม่ได้แล้ว หันมุมกลับ
จะซื่อสัตย์สุจริต เป็นนิจขยัน ประหยัดให้มั่น หันหลังให้อบาย"



"อย่าไปเกลียดใคร อย่าไปผูกพยาบาทใคร จำไว้เลย แผ่เมตตาอย่างเดียว กลับร้ายกลายดี"



"ลูกต้องการอะไร เด็กต้องการอะไร พ่อแม่ที่เคารพโปรดทราบ

๑. ลูกต้องการความรัก โปรดให้ความรักความอบอุ่นกับลูก อย่าทิ้งลูก พ่อแม่รักลูกเท่ากัน แต่ห่วงใยลูกไม่เท่ากัน
๒. ลูกต้องการความรู้ ทำไมลูกต้องซน ค้นโน่นค้นนี่ จับโน่นแตก น่าจะเข้าใจลูกว่า ลูกต้องการความรู้ อยากจะรู้ โปรดเมตตากับลูก สอนลูกดี ๆ พูดให้เพราะ ๆ อย่าตีลูก ถ้าถ้วยแตกซื้อใหม่ได้ แต่อยากเจริญพรถามว่า ลูกแตกไปซื้อได้ที่ไหน
๓. ลูกต้องการอิสระเสรีไม่ชอบบังคับ เด็กมันต้องดุกดิก เด็กนั่งเฉย ๆ ไม่ได้ อย่าบังคับลูกเกินไป"



"อารมณ์ดี
อย่าโมโห อย่าด่า อย่าฆ่าสัตว์
อย่าโกรธ อย่าอิจฉา อย่าริษยา
จะทำให้อายุยืน ผิวพรรณผ่องใส สุขภาพดี"



"ขอฝากท่านไว้ไปสอนลูกหลาน อย่าคิดไม่ดีกับพ่อแม่เลย
ไม่ต้องถึงกับฆ่าหรอก แค่คิดว่าพ่อแม่เราไม่ดี จะทำมาหากินไม่ขึ้น เจ๊ง
ท่านต้องแก้ปัญหาก่อน คือถอนคำพูด ไปขอสมาลาโทษเสีย
แล้วมาเจริญกรรมฐาน รับรองสำเร็จแน่ มรรคผลเกิดแน่"



"หนี้บุญคุณอันยิ่งใหญ่ เหลือจะนับประมาณนั้น คือหนี้บุญคุณของบิดามารดา"



"เอาของไม่ดีไปทำบุญ เราก็ได้ของไม่ดีคืนมา
เอาของดีไปทำบุญ เราก็ได้ของดีคืนมา"



"เราต้องซื่อสัตย์สุจริต ใครจะคิดร้ายอย่างไรก็ช่าง ใครอิจฉาอย่างไรต้องได้อย่างนั้น"



"หมามันกัดแล้ว อย่าไปทะเลาะกับหมา
หมามันกัด เราต้องรักษาแผล
หมากัดแล้ว อย่าไปตีหมา
อย่าทะเลาะกับหมา เรารู้แผลแล้ว
เราต้องแก้ที่แผล ต้องรักษาแผล"



"สอนลูกหลานไว้ ขยันอย่างเดียวเอาตัวรอด
ไปไหนอย่าขี้เกียจ ไปไหนขยันไว้ก่อน
อย่าขยันนอกหน้าที่การงาน คนมีคุณธรรมจะขยันตลอดกาล"



"คนเป็นใหญ่เป็นโต จะอ่อนน้อมถ่อมตนตั้งแต่เด็ก ไม่ค่อยจะเถียงใคร
คนมีแววจะเป็นใหญ่เป็นโต จะอ่อนน้อมถ่อมตน ตั้งแต่เป็นเด็ก"



"ขอฝากไว้ ใครเขาเตือน อย่าโกรธ
ต้องขอบคุณ เขาที่อุตส่าห์เตือนเรา"



"คนเราเป็นหนี้กันทั้งนั้นแหละ หนี้อะไรหนอที่ใช้ไม่มีหมด หนี้บุญคุณนะ
เพราะฉะนั้น เราจึงไม่ลืม พระคุณบิดามารดา พระคุณอุปัชฌาย์อาจารย์
พระคุณสถานที่ พระคุณแหล่งให้เกิดวิชา พระคุณแหล่งให้เกิดความดี
จะไม่ลืมพระคุณตัวเองว่า ตัวเราเกิดมายาก ต้องสร้างความดี ใช้หนี้ตัวเอง"



"กฎหมาย ต้องลงมือทำจึงจะมีผลถูกผิด
แต่กฎแห่งกรรม เพียงแค่คิดเท่านั้น ก็เป็นผลแล้ว"



"ไม่สู้ใคร ไม่หนีใคร สร้างความดีเข้าไว้ ดูซิมันจะดีไหม
ความดีจะมีอุปสรรค ถ้าเราสร้างความดี ต้องมีคนด่าคนว่า ต้องทนต่อไป"



"เราเกิดมา เพื่อรอเวลาตาย
เราได้มา เพื่อรอเวลาเสีย
เรามี เพื่อรอเวลาหมด
เราเจอกัน เพื่อรอเวลาจาก
เราพบกัน เพื่อรอเวลาพลัดพราก
และ เวลานั้นจะมาถึงเมื่อใด ไม่มีใครทราบ แม้แต่ตัวเอง"



"คนไร้กตัญญู ไม่รู้จักพระคุณคน เอาดีไม่ได้"



"อย่าหยิ่ง หากจะกล่าวคำว่า ขอโทษ
อย่าอาย หากจะบอกใครว่า ไม่รู้"



"มนุษย์ทุกคนมีชิ้นงานมากมายในชีวิต จงทำชิ้นงานที่สำคัญที่สุดก่อนเสมอ"



"เพื่อนใหม่ คือ ของขวัญที่ให้กับตัวเอง ส่วน เพื่อนเก่า หรือ มิตร คือ อัญมณีที่นับวันจะเพิ่มคุณค่า"



"ต้องการผล คือ ความรัก ความเมตตาจากผู้อื่น
ท่านต้องปลูกต้นรัก ต้นเมตตาให้ผู้อื่นเขา
รักกันเถิด เมตตากันเถิด ให้อภัยกันเถิด จะเกิดความสุขนิรันดร
จงอย่าทำความยินดีจากความเคราะห์ร้ายของผู้อื่นเลย"


"คนไทยพูดกระทบไม่ได้ แต่คนจีน ลื้อด่าอั๊วไม่เป็นไร แต่อั๊วจะเอาเงินลื้อ"



"จิตใจคนเราจะเหมือนกันทุกคน ย่อมเป็นไปไม่ได้ ทั้งนี้ เนื่องจากกฎแห่งกรรมจากการกระทำที่ไม่เหมือนกัน ต่างคน ต่างทำบุญ ทำบาป แตกต่างกันมา"



"เรื่องครอบครัวของใคร อย่าเข้าไปยุ่ง"


"ความถูกใจเป็นกิเลส
ความถูกต้องเป็นคุณธรรม"



"ปฏิบัติบูชาอีกข้อหนึ่งที่คนคาดไม่ถึง คือ อย่าทำลายน้ำใจพ่อแม่"


"โกรธง่าย หายเร็ว เหมือนมีดกรีดบนน้ำ กำหนดได้เร็ว
โกรธง่าย หายช้า เหมือนมีดกรีดบนดิน กำหนดได้ช้า"


"คนไม่มีความเชื่อ ความเลื่อมใส
จะเป็นเรื่องยากสำหรับเขาที่จะปฏิบัติกรรมฐานได้
แต่เป็นเรื่องง่ายสำหรับผู้ที่เชื่อและเลื่อมใส"



"โลกนี้เหมือนโรงละครโรงใหญ่
ทุกคน คือ ตัวละครของโลก
มีหน้าที่แสดงต่าง ๆ กัน สุดแต่ผู้กำกับการแสดง
คือ กรรมจะบัญชา ใครแสดงดี ก็มีชื่อเสียง
ใครแสดงไม่ดี ก็ได้รับแต่ชื่อเสีย
ฉะนั้น ในฐานะที่เราเป็นคนของโลก
ควรซื่อสัตย์ต่อหน้าที่ จงจำสั้น ๆ ว่า
เกิดมาเป็นคน อย่าให้จนความดี
เกิดมาทั้งที ต้องมีดีติดตนไป"



"ความสบาย ได้มาจาก ความลำบาก
ความสุข ได้มาจาก ความทุกข์
ความเจริญ ได้มาจาก ความเสื่อมโทรม
ความรวย ได้มาจาก ความจน
ความฉลาด ได้มาจาก ความโง่
ความรู้ ได้มาจาก ความไม่รู้
สอนจากหยาบ ไปหา ละเอียด
สอนจากง่าย ไปหา ยาก"


"สร้างความดี จะมองเห็นกรรม
สร้างความชั่ว จะไม่เห็นอะไรเลย
ต้องไปใช้ ดอกทบต้นในเมืองนรก"


"เราเลือกเกิด เลือกตายไม่ได้
แต่เลือกเป็นอะไรก็ได้ เลือกสร้างความดีได้"



"คนที่ไม่มีความจริงใจ จะไม่มีเมตตาแต่ประการใด
คนที่มีความจริงใจต่อกัน จึงจะมีเมตตา
คนที่มีเมตตา เป็นผู้ที่เสียสละได้
ให้อภัยได้โดยสมบูรณ์แบบ
และ จะไม่หวังผลตอบแทนอย่างแน่นอน"



"ความเจริญทางวัตถุ ยั่วยุให้คนลืมตน"



"เสรีภาพ คือ ชนะใจตนเอง"



"การสอนลูกตั้งแต่อยู่ในท้อง คือ ผู้เป็นแม่ต้องหมั่นสวดมนต์เป็นประจำ"